Van Hoogevest Architecten (VHA) is in 1909 opgericht door Gijs van Hoogevest (1887-1967) en ging nadien over van vader op zoon. Grootvader Gijs ontwierp vele woningen, scholen, kantoren en gebouwen voor de gezondheidszorg. Zijn belangrijkste gebouwen zijn het jongensinternaat in Zeist, nu rijksmonument, de Julianakerk en de voormalige Pensioenraad in Den Haag en het algemeen psychiatrisch ziekenhuis Zon en Schild in Amersfoort. Hij zette de eerste schreden op het restauratiegebied. Dit vakgebied werd door zijn zoon Teus (1915-2005) geprofessionaliseerd. Bekend zijn de vele kerkrestauraties van zijn hand, zoals de Janskerk in Gouda, de Maartenskerk in Zaltbommel, de vijf Utrechtse binnenstadskerken, waaronder de Domkerk, en als slotstuk van zijn carrière de Sint Servaasbasiliek in Maastricht. De huidige directeur-eigenaar Gijsbert van Hoogevest (1951) kreeg in 1986 opdracht voor de restauratie van het raadhuis in Hilversum, een jong monument ontworpen door Willem Marinus Dudok. De hierdoor ontwikkelde specifieke kennisexpertise leverde vele nieuwe restauratieopdrachten op van jonge monumenten. Bekend zijn het Koninklijk Instituut voor de Tropen en het Rijksmuseum in Amsterdam, het Koninklijk Huisarchief in Den Haag en de Sint-Bavo basiliek in Haarlem. Belangrijke kasteelrestauraties zijn kasteel Amerongen, kasteel Huis Doorn, kasteel Heemstede en kasteel Waardenburg. Naast restauratie kreeg de nieuwbouw aan het begin van de 21ste eeuw een nieuwe impuls door de werving van drie nieuwe jonge architecten. Gijsbert integreerde beide disciplines, nieuwbouw en restauratie, in een samenwerkend team dat goed is toegerust op de complexe bouwopgaven van deze tijd. Het bureau staat sinds 1993 onder leiding van een drie man sterk directieteam.

Combinatie nieuwbouw en restauratie

De combinatie van nieuwbouw en restauratiekennis wordt steeds belangrijker door de vele opdrachten voor herbestemming van bestaande en vaak monumentale gebouwen. Zo werd in 2006-2007 de Rijksmunt in Utrecht door VHA gerestaureerd en herbestemd tot Nederlandse muntfabriek en Geldmuseum. Met behoud van de oorspronkelijke monumentale kwaliteit van het nog jonge monument aan de Muntkade zijn nieuwe toevoegingen gedaan op de binnenplaats om beide functies te kunnen integreren. Een ander voorbeeld van een geïntegreerde opdracht is de Leeuwenbergh in Utrecht waar in het voormalige pesthuis een nieuwe muziekzaal is ondergebracht. Het gebouw kreeg een moderne entree en nieuwe voorzieningen in het souterrain, dat via trappen verbonden werd met de bovenliggende muziekzaal.

Ook in de zorgsector zijn en worden vele gebouwen gerealiseerd in een historische omgeving. Een ouder voorbeeld van een gecombineerde bouwopgave aan het einde van de vorige eeuw is de restauratie en nieuwbouw voor het Koninklijk Instituut voor de Tropen aan de Linnaeuslaan in Amsterdam. Hier is naast restauratie van het monumentale hoofdgebouw een ondergronds nieuw depot gerealiseerd en werd een nieuw kantoor ontworpen in samenhang met de Muiderkerktoren aan de overkant van de Linnaeuslaan.

Nieuwe scholen en kerken

Van oudsher ontwerpt VHA scholen en kerken. Tegenwoordig worden scholen ontworpen voor allerlei vormen van lager onderwijs: Daltononderwijs, Jenaplanonderwijs, klassikaal onderwijs, speciaal onderwijs en combinatievormen daarvan in de opzet van een brede school. Recente voorbeelden van brede scholen zijn de Meander en de Boei (2005) en de school Kloosterveen (2006), beide in Assen. Ook worden nog steeds nieuwe kerken ontworpen voor de Protestantse Kerk Nederland (PKN) en kleinere protestantse geloofsgemeenschappen. In 2004 ontwierp Hans Verborg ‘het Noorderlicht’ voor de gereformeerd vrijgemaakte gemeente in Wezep. Meer recent is ‘de Rank’ (PKN) gebouwd in Nieuwegein naar ontwerp van Ronnie Kuiper. Momenteel wordt voor de gereformeerde gemeente in Scherpenzeel een kerk gebouwd naar ontwerp van Tanja Wendt. Steeds zijn duurzaamheid en functionaliteit belangrijke speerpunten in de nieuwbouwontwerpen van VHA. Om de ontwerpkwaliteit te waarborgen in de uitvoering maakt het bureau al van oudsher gebruik van bouwbureaus ter plaatse. Van hieruit wordt door eigen projectleiders toezicht gehouden op het werk en zorg gedragen voor de kostenbewaking.

Onderzoeksdiscipline binnen het bureau

Voor zowel nieuwbouw als restauratie kreeg de onderzoekstraditie binnen het bureau vorm in de oprichting van een aparte afdeling voor architectuurhistorie. In 2003 werd bureau voor architectuurhistorie Kariatiden opgericht met twee architectuurhistorici om aan de groeiende vraag naar onderzoek op professionele manier tegemoet te komen. Bij restauratie wordt de monumentvergunning verstrekt op basis van een aantal randvoorwaarden, waarbij onderzoek een belangrijke component is geworden. Maar ook voor nieuwbouw is onderzoek naar de historische stedenbouwkundige context van groot belang om te komen tot een architectonische waardevolle toevoeging in de omgeving.